Feedback, czyli Ty do mnie, a ja do Ciebie. Dobra komunikacja to fundament właściwego funkcjonowania w świecie IT. Zarówno z perspektywy programisty, jak i całego zespołu. Samo pojęcie odnosi się do tzw. informacji zwrotnej. Co należy rozumieć pod tym hasłem? Najprościej rzecz ujmując, wskazówki dotyczącego tego, co robimy dobrze, ale i podpowiedzi dotyczące tych elementów, które wymagają od nas poprawy. Cel jest prosty – albo coś zmieniamy, albo pochwalamy.
Udzielanie informacji zwrotnej nie jest jednak takie łatwe, jak mogłoby się wydawać. Jeśli feedback pojawia się sporadycznie, to może okazać się, że zamiast dobrego, wyrządził wiele krzywdy. Nadawca nagle przychodzi z informacją, a adresat odnosi wrażenie, że jest obiektem ataku (źle sformułowany feedback), bądź pogubi się podczas przekazu (nieprzemyślana rozmowa, chaotycznie przekazane informacje). To może lepsze będzie milczenie?
Nie. W przypadku braku jakichkolwiek informacji zwrotnych, odbiorca może odczuwać brak sensu wykonywanych zadań, czuć się zupełnie niepotrzebny i niedowartościowany. To prosta droga do uczucia wypalenia zawodowego, spowodowanego brakiem zainteresowania z drugiej strony. Kolejne ryzyko milczenia, to powielanie tych samych błędów. Brak informacji zwrotnej sprawia bowiem, że pracujemy w przekonaniu, iż wszystko co robimy jest dobre.
Pamiętajmy jednak, że feedback nie występuje jedynie w relacji pracownik – przełożony. Odpowiednia komunikacja i udzielanie informacji zwrotnej mają ogromne znaczenie podczas programowania w zespole. Bardzo często to właśnie deweloperzy potrafią dostrzec mocne i słabe strony swoich kolegów z pracy, spędzając wspólne godziny nad projektem. Dzięki udzielaniu odpowiedniego feedbacku współpracownikom, możemy podnieść wyniki całego teamu i zbudować przyjazną, motywującą atmosferę pracy.
Aby mieć pewność, że udzielona informacja zwrotna przyniesie zamierzony efekt i zostanie odebrana we właściwy sposób, powinniśmy pamiętać o kilku zasadach.
#1: BEZPOŚREDNIA ROZMOWA
Jeżeli masz ku temu możliwość, spotkaj się z rozmówcą osobiście, bez obecności osób trzecich. W przypadku pracy zdalnej – możesz wykorzystać do tego komunikator głosowy lub telefon. Unikaj przekazywania informacji zwrotnej za pomocą wiadomości SMS lub e-mail, takie rozwiązania spłycają komunikat.
#2: PRZYGOTOWANIE DO SPOTKANIA
Odpowiednio dobrane słowa podczas wymiany informacji potrafią być kluczowe w odpowiedniej interpretacji informacji. Dlatego tak ważne jest, aby przed spotkaniem przemyśleć, co i jak chcesz przekazać. Przygotuj sobie zwroty i sformułowania, których chcesz użyć w rozmowie. Warto także przeanalizować konkretne sytuacje, o których będziesz rozmawiać.
#3: KOMUNIKAT W PIERWSZEJ OSOBIE
Udzielając informacji, warto unikać zwrotów per „Ty” i mówić o swojej perspektywie. W ten sposób unikniesz oceniania drugiej osoby oraz wyrazisz własne odczucia i emocje na dany temat.
ŹLE: Ty wiecznie spóźniasz się na nasze cotygodniowe spotkania i przychodzisz nieprzygotowany.
DOBRZE: Spóźniłeś się kilka razy na nasze spotkania. Jest mi z tego powodu przykro, mam nadzieję, że uda nam się wspólnie ustalić nowy, odpowiadający wszystkim termin.
#4: KONKRETY
Osoba, której przekazujesz krytyczne informacje, powinna odczuć, że nie zamierzasz wytykać jej błędów, lecz chcesz wskazać konkretne sytuacje, które nie były dobre. Tak samo w przypadku pochwały – powinieneś wskazać na mocne strony współpracownika i powiedzieć o rzeczach, które Twoim zdaniem zostały wykonane dobrze.
#5: POZYTYWNY PRZEKAZ
Nawet jeśli musisz przekazać krytykę, pamiętaj, by zrobić to w pozytywny sposób. Konstruktywną krytykę wyraź na początku rozmowy oraz wskaż, jak wspólnie możecie temu zaradzić. Rozmowa powinna przebiegać pod kątem motywowania do rozwoju danej osoby. Możesz też wskazać na pozytywne cechy kolegi, które pomogą mu w rozwiązaniu danego problemu.
#6: OTWARTOŚĆ
Podczas rozmów ze współpracownikami posłuchaj, co inni mają do powiedzenia tobie. Nie traktuj uwag dotyczących twojej pracy, jako atak. Co więcej, co jakiś czas poproś innych o opinię na temat wykonanego zadania. W ten sposób stworzycie w zespole atmosferę wzajemnie napędzającą do działania, a wszystkie nieporozumienia i niedoskonałości, będą rozwiązywane na bieżąco.
#7: NIECH FEEDBACK STANIE SIĘ CODZIENNOŚCIĄ
Informacja zwrotna powinna być udzielana na bieżąco. Gdy cały dzień przebiegł efektywnie i pracowicie – podziękuj za to na koniec pracy. Pochwal współpracownika i wyraź swoje uznanie. Jeżeli zauważysz błędy, wymagające natychmiastowej korekty, nie zwlekaj z tym. Odkładanie takiej informacji do dnia umówionego spotkania lub na koniec miesiąca nie przyczyni się do poprawy efektywności. Dobrym pomysłem mogą być cotygodniowe spotkania z zespołem. Podczas takich rozmów możecie wspólnie omówić działania z poprzedniego tygodnia i udzielić sobie informacji zwrotnej.
Informacja zwrotna ma w sobie mnóstwo wartości, w znacznym stopniu kreujących codzienność w pracy. Poczynając od tych najbardziej trywialnych, takich jak wewnętrzna motywacja do pracy, czy chęć bycia docenionym/ą przez przełożonego. Feedback to również poznawanie swoich mocnych i słabych punktów, które mogą być źródłem pozytywnych zmian na zawodowej drodze. Istotna w przekazywaniu informacji zwrotnych jest też komunikacja w zespole. Ta, dzięki feedback’owi może wzmacniać więzi pomiędzy pracownikami – od udzielania koleżance niewielkich rad, do kształcenia się w dziedzinach, które innym nie sprawiają problemów. Eliminując złe praktyki, swoje czy innych, możemy stworzyć przestrzeń do produktywnego działania i swobodnej komunikacji.
Wreszcie feedback to bodziec do zadbania o komunikację międzyludzką. Informacje zwrotne, poparte argumentami i chęcią wzajemnego wzmocnienia, potrafią być przydatne również poza zawodową sferą.
Podstawą wspólnej pracy programistów jest odpowiednia komunikacja. Jednym z elementów budujących otwartą i motywującą przestrzeń w zespole jest feedback. Ten, przyniesie zamierzony efekt, tylko wtedy gdy będzie konstruktywny. Do głównych zasad udzielania feedbacku należą: bezpośrednia rozmowa, otwartość oraz budowanie pozytywnego przekazu.