Jak jest naprawdę? Postanowiliśmy zapytać o opinię samych zainteresowanych. Swoje refleksje przedstawili także rekruterzy ze Scalo.
W naszym badaniu wzięło udział prawie 100 specjalistów z branży IT. W anonimowej ankiecie odpowiedzieli na 10 pytań – zarówno otwartych, jak i zamkniętych. Zdecydowana większość respondentów to seniorzy, z doświadczeniem zawodowym powyżej 8 lat (46,7%). Drugą, także liczną grupą wśród badanych, byli specjaliści pracujący w branży od 4 do 8 lat (28%).
Zapytaliśmy ankietowanych o specjalizacje, w których pracują na co dzień (można tu było zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź). Największy udział procentowy w badaniu mieli specjaliści JavaScript (20,3%), następnie: .NET (18,9%), testy manualne (17,6%), testy automatyczne (17,6%), SQL (17,6), a także Java (16,2%).
Kolejnym zagadnieniem była kwestia posiadania certyfikatów. Zapytaliśmy specjalistów o to, czy posiadają certyfikaty oraz czy planują takie zrobić w przyszłości. Procentowo odpowiedzi rozłożyły się bardzo równo. Ponad 49% badanych odpowiedziało, że posiada certyfikat.
Najczęściej powtarzające się certyfikacje to: ISTQB, Prince 2, Prince PM Foundation, Professional Scrum Master 1. Ponadto, większość z pytanych nie planuje certyfikacji w przyszłości. Wśród 34,7% planujących, znalazły się takie nazwy jak: AWS, AZ-500 – Microsoft Azure Security Technologies, Kubernetes.
Zaledwie ⅓ specjalistów biorących udział w ankiecie uważa, że posiadanie certyfikatu ułatwia znalezienie nowej pracy. Negatywną opinię w tej kwestii wyraża natomiast większość, tj. 41,3% badanych. Zdania nie ma za to 25,5% z nich. Ponadto, tylko 20% badanych, po wykonaniu certyfikacji, czuje się ekspertem w danej dziedzinie. Znacząca większość podkreśla tę negatywną tendencję, uważając, że dobry specjalista nie potrzebuje certyfikatu. Wiedza praktyczna ma większe znaczenie w rozwoju kariery zawodowej (90,7%).
Rekruterzy z Scalo patrzą na omawiany temat z nieco innej perspektywy. Podczas rekrutacji największe znaczenie ma zazwyczaj doświadczenie kandydata. Posiadanie certyfikatów to jednak dodatkowy atut. W opinii rekruterów certyfikacja może wskazywać na zaangażowanie kandydata w samokształcenie. Daje podstawę do stwierdzenia, że jego wiedza jest bardziej uporządkowana. Ponadto, w przypadku niektórych stanowisk (np. Administratorów sieci), pracodawca ma prawo wymagać posiadania konkretnych certyfikatów, poświadczających pewien poziom kompetencji. Wówczas są one postrzegane jako gwarancja posiadania wysokiej jakości wiedzy.Dużą rolę w postrzeganiu certyfikatów odgrywa także poziom trudności ich uzyskania. Te wymagające większego nakładu pracy i czasu, są najbardziej cenione. Wśród nich znajdują się: CSM (Certified Scrum Master), CSPO (Certified Scrum Product Owner), CSD (Certified Scrum Developer), Agile Program Management, ITIL® Foundation oraz PMP (Project Management Professional) – przy roli Scrum Mastera/Agile Coacha, natomiast przy roli Sieciowca – certyfikaty wydane przez Cisco, na poziomach bardziej zaawansowanych.
Szeroka oferta certyfikacji dostępnych na rynku nie ułatwia podjęcia decyzji, którą faktycznie wybrać. Zdaniem 40% ankietowanych certyfikaty wydawane przez renomowane instytucje, są bardziej atrakcyjne. Wśród nich najczęściej wymieniano: Microsoft, Cisco, Oracle, Scrum.org.
Zdaniem zwolenników (38,7%), zrobienie certyfikatu daje przewagę na początku kariery. Jest dodatkowym atutem podczas rekrutacji, gdy samo doświadczenie jest niewielkie. W dalszym życiu zawodowym certyfikaty ułatwiają proces przebranżowienia specjalisty. Potwierdzają pewne umiejętności i zdolności w dziedzinie, której dotyczą. Podczas pracy w firmie software’owej, dają dodatkową szansę na zdobycie ciekawszych, bardziej wymagających projektów. Certyfikat to także dobra motywacja do rozwoju. Nauka do egzaminu zmusza do poznania szczegółowych informacji oraz pokazuje miejsca, w których należy uzupełnić wiedzę. Specjalista z dużym dorobkiem zawodowym może wówczas odświeżyć swoje spojrzenie na daną dziedzinę oraz poznać nowinki z branży.
Z drugiej strony przeciwnicy certyfikacji (61,3%) wskazują, że sam dokument nie jest wyznacznikiem realnych umiejętności. Teoria powinna zostać poparta doświadczeniem w danej dziedzinie. Wśród wad certyfikacji wymienia się także ich koszt, oraz konieczność odnawiania egzaminu co kilka lat.
Wyniki ankiety pokazują, że certyfikaty nie cieszą się dobrą opinią wśród specjalistów. W większości nie są uznawane jako wyznacznik realnej wiedzy oraz szybko tracą na ważności. Jednak nie możemy określić jednoznacznie, że certyfikaty dla specjalistów to kit.
Pośród tych wielu niepochlebnych opinii, inni dostrzegają zalety certyfikatów, zwłaszcza na początku kariery, a także w przypadku zmiany branży lub awansu.
Zatem co zrobić, by posiadanie certyfikatu było bardziej hitem niż kitem? Najważniejsze, to zastanowić się, co chcemy uzyskać po zrobieniu go. Korzyści mogą być różne, w zależności od naszej sytuacji zawodowej. Jako początkujący specjalista zdobędziemy przewagę na rynku pracy, posiadając podparcie naszej wiedzy w formie certyfikatu. Na dalszych etapach kariery certyfikacja może pomóc nam w zmianie branży, awansie, czy najzwyczajniej ujmując – w motywacji do poznania nowych rzeczy. Jednak bez względu na staż pracy, powinniśmy dążyć do podparcia wiedzy uzyskanej podczas kursu – doświadczeniem. To właśnie nabyte umiejętności praktyczne mają największą wartość z punktu widzenia pracodawcy.
Posiadanie wszystkich certyfikatów z danej specjalizacji nie jest konieczne, zatem w tym przypadku najlepiej postawić na jakość. Wybierając certyfikat, powinniśmy zadbać o to, by był wystawiony przez renomowaną instytucję. Warto sprawdzić, czy program nauki, zawiera dużo ćwiczeń praktycznych, a także zapytać o opinię innych specjalistów z branży. Być może mają doświadczenie w tej kwestii i są w stanie udzielić nam odpowiedniej rekomendacji.
Poniżej prezentujemy przykłady najbardziej prestiżowych certyfikatów:
- AWS Certified Solutions Architect – Associate
- Microsoft Certified: AzureFundamentals
- Microsoft Certified: Azure Administrator Associate
- CISM – Certified Information Security Manager
- AWS Certified Cloud Practitioner
- CRISC – Certified in Risk and Information Systems Control
- ITIL® Foundation
- CSM – Certified Scrum Master
- CSPO – Certified Scrum Product Owner
- CSD – Certified Scrum Developer
- Agile Program Management
- PMP – Project Management Professional
Pytanie postawione w tytule naszego badania prawdopodobnie nigdy nie znajdzie jednoznacznej odpowiedzi. Wierzymy jednak, że prezentowane wyniki ankiety oraz zebrane opinie specjalistów, pozwolą na rozwiązanie chociaż części tych wątpliwości.